Van prestatie naar welzijn: leg de lat neer en kom thuis.
Ik was altijd diegene die flink was. De harde werker, degene die haar best deed en nooit klaagde. Ik kon veel dragen en dat werd ook gezien. Er kwam waardering, applaus zelfs, en dat voelde even als thuiskomen. Maar achter dat applaus zat een vermoeid lichaam, achter elk “ik red dit wel” zat een hart dat stilletjes vroeg: “En ik dan?”

Presteren leek mijn anker. Het gaf me erkenning en maakte dat ik erbij hoorde. Maar eigenlijk was het geen anker, eerder een kruk waar ik steeds opnieuw op moest leunen. Hoe harder ik liep, hoe hoger de lat werd gelegd. 

Elke prestatie gaf een korte shot van voldoening, maar het was altijd vluchtig. Het voelde alsof ik telkens water dronk in een woestijn: even verlicht, maar mijn dorst kwam onherroepelijk terug.

Ik herinner me hoe ik tijdens mijn studies economie tot diep in de nacht zat te blokken. Niet omdat ik niet goed voorbereid was, maar omdat ik dacht dat het nooit genoeg was. Ik leerde dat falen gevaarlijk voelde, dat gezien worden enkel veilig was als ik sterk en perfect was. 

Later in mijn werkleven zette zich dat gewoon door. Ik was de loyale collega, de sterke partner, de vriendin die luisterde. Van buiten leek het kracht, van binnen was het vaak overleven (zoals ik eerder schreef in mijn blog “Wanneer je lichaam spreekt”).

Het kantelpunt kwam in mijn auto. Het was ochtend. Mijn hoofd was vol, mijn lichaam uitgeput, en plots barstten de tranen los. Ik moest de wagen aan de kant zetten. Het was alsof mijn lichaam zei: “Nu is het genoeg. Nu luister je naar mij.” Dat moment voelde rauw en onvermijdelijk, maar ook als een wake-up call.

Prestatie kan veel opleveren. Diploma’s, promoties, mooie titels, applaus. Maar als de binnenkant leeg blijft, wordt het een honger die niet te stillen is.

Dat is precies wat de wetenschap ook laat zien. Martin Seligman, grondlegger van de positieve psychologie, omschreef vijf pijlers van welzijn: positieve emoties, betrokkenheid, relaties, betekenis en prestaties. Presteren raakt dus maar één stukje van de puzzel. Als de andere pijlers leeg blijven, stort de balans in. Je hebt dan wel een trofee in handen, maar voelt je toch leeg of losgekoppeld.

Machteld Huber beschreef gezondheid ooit niet als de afwezigheid van klachten, maar als het vermogen om je aan te passen en tegelijk trouw te blijven aan jezelf. En precies daar liep ik vast. Ik paste me eindeloos aan, maar verloor elke trouw aan mijn eigen ritme. Ik hield vol, maar verloor mezelf (iets wat ik in “Waarom ik mezelf leerde vieren, ook zonder grote reden” pas écht durfde omkeren).

Ook Dr. Nossrat Peseschkian toonde met zijn theorie van levensbalans dat we vier pijlers hebben: lichaam, hoofd, hart en ziel. Presteren voedt meestal het hoofd: denken, plannen, analyseren. Maar de andere drie bleven bij mij lange tijd ondervoed. Ik negeerde mijn lichaam, ik drukte mijn emoties weg, ik verloor verbinding met wat mijn ziel echt belangrijk vond. Het resultaat was voorspelbaar: uitputting, leegte, disconnectie.

Toch is dit verhaal niet alleen van mij. Ik zie het elke dag in mijn praktijk. Cliënten die van buiten alles op orde lijken te hebben: een mooi huis, een job, een gezin maar vanbinnen uitgeput zijn. Ze komen binnen met hoofdpijn, slapeloze nachten, een knoop in hun maag of een onverklaarbare onrust. Ze zeggen dingen als: “Ik weet dat ik niet mag klagen, ik heb alles.” Maar het lichaam liegt niet. Het toont wat de ziel al langer weet: dit ritme klopt niet meer (precies zoals ik beschreef in “De stilte na de regen”).

Wat ik leerde, is dat prestatie geen vijand is. Het is alleen niet genoeg. Het kan een deel zijn van je leven, maar nooit je fundament. Welzijn vraagt iets anders. Het vraagt dat je leert luisteren in plaats van bewijzen. Dat je durft vertragen, ook als de wereld doordraait. Dat je een zachte nee zegt, niet omdat je iemand afwijst, maar omdat je ja zegt tegen jezelf (zoals ik schreef in “Grenzen zijn geen muren”).

En precies dat is de beweging van Cyclus 1: Herstel & Herinneren. Het is de weg die ik zelf ben gegaan: van harder werken naar zachter luisteren, van de lat steeds hoger leggen naar een bedding die draagt. Het is geen pad van moeten, maar een terugkeer naar wat er al in je aanwezig is: je lichaam als kompas, je adem als anker, je grenzen als bescherming.

Misschien herken je dit ook. Misschien loop jij al jaren harder om een lat te halen die telkens verlegd wordt. Misschien voel je dat korte shot van voldoening, maar knaagt daarna de leegte. Wat als je morgen eens zou kiezen om die lat neer te leggen? Even zitten. Ademhalen. Voelen. Een zachte nee uitspreken. Een regenbui niet bevechten, maar gewoon laten vallen.

Want welzijn is geen luxe. Het is geen extraatje voor wie tijd over heeft. Het is de bedding die je draagt, de plek waar je adem vindt, de bron die je telkens opnieuw herinnert: je bent al genoeg.

En als je dit wil ervaren, nodig ik je uit in mijn gratis webinar “Herstel & Herinneren: terug thuiskomen bij jezelf” op dinsdag 7 oktober 2025 om 19.30u. Daar vertel ik hoe je van moeten naar mogen kan bewegen, hoe een eerste zachte stap al zoveel rust en kracht brengt. Misschien is dat jouw moment om de lat eindelijk neer te leggen.

0 Comments

Leave a Comment